Karnawał – jak się obchodzi go na świecie?

Karnawał (a z polskiego zapusty) to czas zimowych rozrywek, takich jak bale, maskarady, imprezy taneczne i parady. Zwykle karnawał rozpoczyna się w Trzech Króli i kończy we wtorek przed Środą Popielcową. Przed karnawałem obchodzimy Boże Narodzenie, a po nim – Wielki Post i Wielkanoc.

Na świecie karnawał jest głównie w lutym. W Polsce częściej imprezujemy na balach, a za granicą tłumnie wychodzi się świętować na ulice. Impreza wiąże się głównie z katolicyzmem, podczas gdy inne wyznania albo nie uznają karnawału lub obchodzą go w nieco inny sposób.

Najbardziej znany jest karnawał w Rio de Janeiro, ale duże imprezy organizowane są też w innych miejscach, takich jak Wenecja czy Nadrenia-Westfalia.

Skąd wziął się karnawał?

Istnieje kilka pomysłów na to, skąd wziął się karnawał.

  • Słowo „karnawał” można wywodzić od włoskiego carne vale lub carne levare, czyli pożegnanie mięsa (carne to mięso, vale to żegnaj, a levare – usuwać). Nawiązuje do końca zabawy i początku Wielkiego Postu.
  • Można też upatrywać genezy słowa w carrus navalis, oznaczającym wóz w kształcie okrętu. Wozy takie brały udział w starożytnym Rzymie w świątecznej procesji ku czci bogini Izydy oraz boga Dionizosa.
  • Pomijając rozważania nad nazwą, same imprezy karnawałowe wywodzą się z kultu płodności i kultu rolniczego, co potwierdza jeden z karnawałowych przesądów – mówi, że im wyżej ludzie będą podskakiwać, tym wyżej urośnie zboże.

Spora część emocji związanych z tradycjami karnawału wyrażana była w tańcach wokół ogniska, a dziś – na parkietach sal balowych.

Karnawał w Polsce

Polska tańczy jak długa i szeroka – w hotelach, SPA, domach weselnych, na stokach narciarskich, w remizach strażackich i w innych tanecznych przybytkach. Jeździ się też na kuligi, jada faworki i pączki w Tłusty Czwartek, a w Ostatki (wtorek przed Środą Popielcową) jada „Śledzika”.
Nieco bardziej tradycyjnie jest poza dużymi miastami. Sprawdź nasz post o karnawale na Kaszubach, czyli zapustach.

Karnawał na świecie

Wszyscy znamy tańce samby podczas karnawału w Rio de Janeiro. Karnawał w Wenecji to maski i imprezy na pl. Św. Marka.
Na Wyspach Kanaryjskich i w Niemczech również szereg atrakcji. Z kolei Notting Hill Carnival w Londynie w wakacje przyciąga aż ponad półtora miliona turystów.

Karnawał w Rio

Najsłynniejszy jest karnawał w Rio de Janeiro

Karnawał w Wenecji

Świętowanie rozpoczyna parada, która rusza spod placu św. Marka, a przemierza całe miasto. Najbardziej atrakcyjnym dniem weneckiego karnawału jest trzeci dzień – wtedy jest Wielki Bal Maskowy, tzw. Bal Dożów. Lot Anioła to jeden ze zwyczajów. Aniołem może być zarówno kobieta, jak i mężczyzna.
Więcej w yougo.pl w informacji o karnawale w Wenecji

Karnawał (Karneval) w północnej Nadrenii-Westfalii

Tzw. piąta pora roku (karnawał w Kolonii) startuje co roku 11 listopada o godz. 11.11. W kolejnych tygodniach posiedzenia karnawałowe z alkoholem i przygotowania do karnawałowej parady trwają w najlepsze. Kulminacja rozpoczyna się od Święta Trzech Króli. Karnawał ma też inne nazwy – Fasching, Fastnacht, Fastelabend lub Fasnacht. W Moguncji to „Mainzer Fastnacht”, „Määnzer Fassenacht” lub „Meenzer Fassenacht”.

W ostatni czwartek karnawału (Weiberfastnacht) w Nadrenii i Westfalii mężczyźni tracą krawaty, które odcinają im kobiety nożyczkami. Kobiety szturmują też ratusze o godzinie 11.11 – kilkadziesiąt tysięcy przedstawicielek płci pięknej ubranych w barwne kostiumy wbija do niemieckich ratuszy, m.in. w Düsseldorfie, Bonn, Kolonii i Moguncji. Urzędnikom też obcinają krawaty. Zabierają też symboliczny klucz do bram miasta.

W ostatni poniedziałek karnawału (Rosenmontag) przez ulice miast jadą wozy pełne przebierańców i rzucają słodycze do zgromadzonych ludzi.

Narrenruf to zawołania karnawałowe, które są różne w różnych regionach, np. Kölle Alaaf w Kolonii.

Karnawał w Danii to Fastelavn
Święto karnawałowe Fastelavn trwa siedem tygodni przed Niedzielą Wielkanocną.

Karnawał w Nowym Orleanie to Mardi Gras
Dosłownie „Tłusty wtorek” (Ostatki), ale karnawał trwa jednak cały okres przed postem.

Karnawał w Londynie w Notting Hill
Trwa dwa dni w sierpniu (niedziela i poniedziałek Bank Holiday Monday) w dzielnicy Notting Hill.

Już wkrótce kolejne informacje o karnawale!